De Roemeense manier
‘Ze bijten’ riep de herder me toe. Natuurlijk, daar zijn ze voor bedoeld. ‘Mij niet’ riep ik echter terug. Niet dat ik geen ontzag had voor de herdershonden! Ik bewoog dan ook behoedzaam de schaapskudde in en de berg op. De herder liep me een stukje tegemoet en de honden wisten dat het goed volk was.
En daar zat ik dan even later, op 1300 meterhoogte op een berg, tussen 350 schapen, een ezeltje, 8 herdershonden en twee herders. Er waren 7 waakhonden, een inheems Roemeens hondenras, plus een pittig schapendrijvertje. In dit gebied komen wolven en beren voor, dus deze honden waren geen overbodige luxe.
Het ene oor van de honden was afgeknipt, het andere niet. ‘Waarom’, vroeg ik. ‘Dan kan ie beter de wolven horen’, zei hij. Staart ook afgeknipt. ‘Waarom’, vroeg ik. ‘Geen reden, gewoon lelijk, die dingen’, antwoordde hij.
Ik heb een vreselijke hekel aan couperen, soms is er ook gewoon stom bijgeloof dat ze dan betere waakhonden zijn, alsof in een lichaamsdeel knippen invloed heeft op een karaktereigenschap, maar ik realiseer me ook dat de honden een schitterend leven hebben, ze doen waar ze al eeuwenlang voor bedoeld zijn, en ze zijn de hele dag buiten.
Een ander stom bijgeloof is dat ze denken dat als je een heet strijkijzer op de pup z'n neusrug drukt dat ie dan een betere weerstand ontwikkelt. Ook nu nog doen ze dat op het platteland en komt het niet in ze op dat ze daar vaccinaties voor hebben uitgevonden.
Vaak zie je bij de kuddebewakingshonden een stok voor de borst bengelen. Dat ziet er hinderlijk uit en dat is ook precies de bedoeling van de wet die jagers hebben bedongen voor de kuddebewakers, de stok moet de hond hinderen te gaan jagen. Roemenen zijn dan weer inventief genoeg om een stukje pvc pijp te gebruiken of om de stok verticaal te hangen.
Er lopen in Roemenië heel wat honden rond die je niet echt zwerfhonden zou kunnen noemen, maar het zijn ook geen huishonden. Het zijn wat ze daar ‘community dogs’ noemen, zeg maar buurthonden die van niemand zijn, en die door enkele mensen worden verzorgd. Ik zag een hond met een rood strikje, dat was om aan te geven dat hij verzorgd werd, in de hoop dat de hondenvangers hem met rust zouden laten. Ik zag een vrouwtje in een soort van ochtendjas, en wilde een foto maken. Maar toen de hond bijna een lel kreeg omdat hij niet meteen mooi wilde poseren, liep ik toch maar snel door.
Maar ik had ook in een gemeentelijk asiel gekeken, en zag ziekelijke honden, die op dit moment vast niet meer leven. Er lagen zelfs dode pups, die haalde iemand even snel weg, als er een Buitenlandse langs komt was dat niet handig, maar ik had het toch al gezien.
Het asiel pakte loslopende honden op en steriliseerde ze. Niet dat dat altijd even goed ging, leren steriliseren zit (hopelijk zát) niet in het opleidingspakket van een dierenarts. Velen deden maar wat, ik hoorden verhalen van een achtergebleven eierstok tot uitpuilende darmen na slecht dichtnaaiwerk. En steriliseren is maar een deel van de methode om uiteindelijk het enorme straathondenprobleem aan te pakken. Want ze lieten ze daarna nooit meer los, dat mocht wettelijk ook niet, en dus wordt het asiel wordt steeds voller en moeten er honden gedood worden om plaats te maken. Door alleen maar honden weg te vangen los je niks op. De niet-agressieve honden weer uitplaatsen is veel beter. En er gaan ook stemmen op om mensen hondenbelasting te laten betalen als ze een niet-gesteriliseerde hond hebben. Want niet alleen de zwerfhonden produceren nesten, maar ook de bevolking houdt het probleem in stand door hun loopse of zwangere teef, of haar nestje, op straat te kieperen.
Het asiel pakte loslopende honden op en steriliseerde ze. Niet dat dat altijd even goed ging, leren steriliseren zit (hopelijk zát) niet in het opleidingspakket van een dierenarts. Velen deden maar wat, ik hoorden verhalen van een achtergebleven eierstok tot uitpuilende darmen na slecht dichtnaaiwerk. En steriliseren is maar een deel van de methode om uiteindelijk het enorme straathondenprobleem aan te pakken. Want ze lieten ze daarna nooit meer los, dat mocht wettelijk ook niet, en dus wordt het asiel wordt steeds voller en moeten er honden gedood worden om plaats te maken. Door alleen maar honden weg te vangen los je niks op. De niet-agressieve honden weer uitplaatsen is veel beter. En er gaan ook stemmen op om mensen hondenbelasting te laten betalen als ze een niet-gesteriliseerde hond hebben. Want niet alleen de zwerfhonden produceren nesten, maar ook de bevolking houdt het probleem in stand door hun loopse of zwangere teef, of haar nestje, op straat te kieperen.
Die hondenvangers, dat is een heel speciaal verhaal. Je zou toch denken dat de honden vangen en steriliseren een succesverhaal is. En iedereen die roept dat de problemen in het land zelf moeten worden opgelost, heeft in feite gelijk. Maar wie zich afvraagt waarom dit zo enorm faalt in Roemenië, hoeft maar de route van het geld te volgen om het antwoord te vinden. De straathonden zijn business geworden. Een gemeente neemt een bedrijf in de arm om de overlast van honden in te perken. En dat bedrijf zou wel gek zijn om het écht op te lossen, je wil toch niet out of business raken? Dus worden er honden in een busje geladen (je hebt ze dan op papier gevangen) en elders weer losgelaten (dan kun je ze daarna weer opnieuw gaan vangen en nog een keer meetellen). Je wil dan natuurlijk de liefste honden vangen, dat gaat het makkelijkste, en de minst lieve honden laat je lopen, dan kan de buurt klagen dat ze zijn gebeten.
Er worden jaarlijks heel veel mensen gebeten. Ik kan het de honden niet kwalijk nemen. Mensen snappen geen hondengedrag, gaan naar ze schreeuwen en schoppen, en zeker een groep honden die achter je aan holt is dan geen pretje. Ik hoorde een moeder tegen haar kindje zeggen ‘niet schoppen, anders bijt hij’. Wij zouden eerder zeggen ‘niet schoppen, want dan doe je de hond pijn’. Wij groeien op in het besef dat dieren ook gevoel hebben, dat besef kom ik maar zelden tegen in Roemenië.
Temmen
Ik had een Roemeense partner, hier in Nederland. Toen ik hem leerde kennen zei hij meteen dat hij van honden houdt. En geheel serieus vertelde hij dat hij wist hoe je een hond moest temmen. Je pakt een stuk hout en mept de hond in elkaar, dan weet hij voortaan wie de baas is. Zijn ogen ging open toen ik weer een hond kreeg en hij elke week mee ging naar de hondentraining. Nooit had hij geweten van positieve beloning, maar hij pakte het op, en ik weet zeker dat hij nooit meer een hond in elkaar zal meppen. Daarom blijf ik hoop houden, want als je beter weet, dan doe je het ook beter. Gingen wij vroeger ook niet zoveel wreder om met dieren? Veel dierenmishandeling is onwetendheid, slecht een klein aantal mensen zijn echt slecht en gemeen.
Ik had een Roemeense partner, hier in Nederland. Toen ik hem leerde kennen zei hij meteen dat hij van honden houdt. En geheel serieus vertelde hij dat hij wist hoe je een hond moest temmen. Je pakt een stuk hout en mept de hond in elkaar, dan weet hij voortaan wie de baas is. Zijn ogen ging open toen ik weer een hond kreeg en hij elke week mee ging naar de hondentraining. Nooit had hij geweten van positieve beloning, maar hij pakte het op, en ik weet zeker dat hij nooit meer een hond in elkaar zal meppen. Daarom blijf ik hoop houden, want als je beter weet, dan doe je het ook beter. Gingen wij vroeger ook niet zoveel wreder om met dieren? Veel dierenmishandeling is onwetendheid, slecht een klein aantal mensen zijn echt slecht en gemeen.
Ook als ik de overvolle asiels met honderden honden zie in Roemenië overvalt me de treurnis, de meesten zullen hun leven in opsluiting doorbrengen, niet eens een uitrenveldje te bekennen. Laat het ook even tot je doordringen, asielen met honderden honden. Iedereen roept dat de asielen in Nederland ook vol zitten hebben werkelijk geen besef van 'vol'.
Ik heb privéasielen gezien die met de beste intentie zijn begonnen om de honden te redden uit de handen van de hondenvangers. Maar waar ik eerder de problematiek van ‘hoarding’, van het honden verzamelen, achter zie. ‘The road to hell is paved with good intentions’ denk ik dan.
Ik heb privéasielen gezien die met de beste intentie zijn begonnen om de honden te redden uit de handen van de hondenvangers. Maar waar ik eerder de problematiek van ‘hoarding’, van het honden verzamelen, achter zie. ‘The road to hell is paved with good intentions’ denk ik dan.
Nog veel gekker is het dat ze tegenwoordig in de steden met rashondjes aan de lijn lopen en hun eigen straathonden geen blik waardig gunnen. Rashondjes die uit eigen broodfok komen. Het is al vreselijk dat het Westen ermee wordt overspoeld, maar nog triester dat ze daar ook worden verkocht. ‘Het is een Bichon’ riep ze me trots toe. ‘Ik heb er 50 euro voor betaald’ voegde ze er nog trotser aan toe. Haar kettinghond achterop het erfje, een poedeltje notabene, schonk ze nauwelijks aandacht, terwijl dit hondje, heel ongewoon, het huis in mocht.
Een andere tegenstelling waar ik maar nauwelijks aan kan wennen, is wat de Roemenen onder het begrip ‘euthanasie’ verstaan. Voor hen betekent het het massaal doden van de overtollige straathonden. Maar het uit mededogen laten inslapen van een hond komt maar zelden voor. Een hond gaat dood ‘als God het wil’. En toen we een hond met een afgrijselijk grote, etterende mamatumor vonden, konden we haar maar één ding gunnen, een zachte dood. Ik heb moeten praten als brugman bij die dierenarts. Uiteindelijk haalde hij zijn schouders op, nou ja, als zo’n malle toeriste dat nou per se wil....
Ook maakte ik mee dat ik een oude kat met nierfalen wilde laten inslapen, maar dat het me niet lukte. De dierenarts zei dat hij geen euthanasiemiddel in huis had, want het moest in de koelkast bewaard worden, en er was nooit vraag naar. Hij zou het bestellen, het zou morgen met een koerier aankomen. Maar elke dag belde ik, en het kwam niet aan. Ik vroeg hem ok expliciet me te zeggen als hij me niet wilde helpen, maar nee, nee, het kwam er aan. Uiteindelijk heb ik de kat zien creperen tot ie zelf op de keukenvloer stierf.
Ook maakte ik mee dat ik een oude kat met nierfalen wilde laten inslapen, maar dat het me niet lukte. De dierenarts zei dat hij geen euthanasiemiddel in huis had, want het moest in de koelkast bewaard worden, en er was nooit vraag naar. Hij zou het bestellen, het zou morgen met een koerier aankomen. Maar elke dag belde ik, en het kwam niet aan. Ik vroeg hem ok expliciet me te zeggen als hij me niet wilde helpen, maar nee, nee, het kwam er aan. Uiteindelijk heb ik de kat zien creperen tot ie zelf op de keukenvloer stierf.
De Roemeense manier is zo anders dan die van ons. Ik zou er maar wat graag met mijn Hollandse vingertje willen zwaaien. Maar daar bereik je zo weinig mee. Net als met honden werkt een positieve benadering het beste. En het volhouden van het zien van zoveel hondenleed als je daar bent, lukt door te focussen op de dingen die wel verbeteren. Want na jarenlang door het land reizen zag ik toch een verbetering, en heb ik echt het idee minder straathonden te zien.
‘Een hondenhotel’ De taxichauffeur uit Boekarest kwam werkelijk niet meer bij. ‘Ik wist niet eens dat dat bestond. Jawel beste man, de civilisatie rukt op, langzaam maar gestaag.
‘Een hondenhotel’ De taxichauffeur uit Boekarest kwam werkelijk niet meer bij. ‘Ik wist niet eens dat dat bestond. Jawel beste man, de civilisatie rukt op, langzaam maar gestaag.